OSMANLI’NIN ALTI MİNARELİ CAMİİ, SULTANAHMET
Camii on dört yaşında ve on dördüncü Osmanlı sultanı olarak tahta
çıkan Sultan Birinci Ahmed Han yaptırmışdır. Daha önce Rüstem Paşa
Sarayı’nın da bulunduğu yerini bizzât Sultan beğenip seçmiştir. Mimarı
Mehmed Ağa olup Mimar Sinan’ın çıraklık eserim dediği Şehzadebaşı Camii
örnek alınmıştır.
9 Kasım 1609’da bütün devlet erkânı, alimler ve halkın da hazır
olduğu bir cemiyetle temele ilk kazma vuruldu. Temel önce Şeyhülislâm
Mehmed Efendi ile devrin büyük âlimi Aziz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri ve
vezirler, sonra da halk tarafından dualarla kazılmaya başlandı. Temel
işinde padişah, eline aldığı kazma ile yoruluncaya kadar çalıştı ve
eteğine toprak doldurup “Yâ Rab! Ahmed kulunun hizmetidir, dergâhında
kabul eyle...” diyerek ırgatlarla temelden toprak taşıdı. Yedi senede
tamamlandı.
Camiin inşâsı sırasında İslâm âleminde altı minare yalnız Mekke-i
Mükerreme’de Harem-i Şerîf’te bulunuyordu. Sultan, Harem-i Şerîf’e
hürmetinden dolayı Harem-i şerîfe yedinci minareyi yaptıktan sonra
camiine altı minare yapılmasına ruhsat vermiştir. Binânın tamamlanmasına
“le-nı’me dâru’l-müttakîn” 1026 (mîlâdî 1617) tarih düşürülmüştür.
Hicrî: 7 Cemâziyelâhir 1434 •Fazilet
Takvim
ALTI MİNARELİ CAMİİ, SULTANAHMET
Sultanahmet Camii, Kâbe'ye 7. minarenin inşa edilmesine vesile oldu
1609 yılında Mimar Sinan'ın öğrencilerinden Baş Mimar Sedefkâr
Mehmed Ağa tarafından inşaatına başlanan ve 2 Haziran 1616'da hizmete
açılan Sultanahmet Camii, Sultan I. Ahmet tarafından yaptırılmıştır.
O yıllarda, caminin yerinde, Sokollu Mehmet Paşa'nın sarayı vardı. I.
Ahmet, sarayı arsanın sahibesi Ayşe Sultan'dan o günün parasıyla “Otuz
yük dinar halis ayar altın (1 milyon 500 bin altın)” ödeyerek satın
almıştır.
Sedefkâr Mehmed Ağa, caminin yapımında Mimar Sinan'ın fiehzade
Camii'nden esinlenmiştir. Camiye ilk kazmayı Sultan 1. Ahmet vurmuştur.
Sultanahmet Camii, Kâbe dışında dünyadaki 6 minareli ender camilerden
biri. Caminin inşaatı bitince, dönemin softaları, ancak Kâbe'nin altı
minareli olabileceğini iddia ederek sorun çıkartmış; bunun üzerine
Sultan 1. Ahmet, Kâbe'ye yedinci bir minare yaptırmıştır.
Caminin minarelerinin toplam 16 şerefesi bulunuyor. Ana yapıyı
kuşatan dört büyük minare üçer şerefeli, ön cephesinin köşelerindeki
diğer iki büyük minare de ikişer şerefeli. Camide bulunan 16 şerefe,
Sultan I. Ahmet'in Osmanlı'nın 16. padişahı olmasını temsil ediyor.
Caminin dış mimarisi kadar içi de son derece özenle yapılmış.
Geometrik geçmeli göz alıcı bir oyma işçiliğine sahip olan minber, altın
varaklı kabartmalarla süslenmiş. Cuma günleri ve iki bayram sabahı
hutbe, imam tarafından burada okunuyor.
Altın varaklı mihrap, camide imamın vazifeli olduğu dönemde Müslümanlara namaz kıldırdığı yer.
Eski dönemde, mihrap yüksekliği 2.5 metreyi bulan iki şamdandaki
mumlarla aydınlatılıyordu. Bugün bu şamdanlar hâlâ camide süs olarak
duruyor.
Caminin mimari açıda dikkate değer diğer bir yanı, mavi ve sarı
tonlarda 21 bin 43 adet İznik çinisiyle bezenmiş olması. Caminin
duvarlarını kaplayan çiniler ve kalem işi süslemelerindeki geleneksel
bitki motiflerinde hâkim renk mavi. Bu yüzden Avrupalılar camiyi “Mavi
Cami” anlamına gelen “Blue Mosque” adıyla tanıyor. Camiye mavi tonların
hakim olmasının nedenlerinden biri gökkubbenin renginin de mavi oluşu.
Sultanahmet Camii'ne üç ayrı bronz kapıdan girilebiliyor. Esas giriş ise, Roma devrinden kalan hipodrom (at meydanı) tarafında.
Caminin ana kubbesi 43 metre yüksekliğinde, 23.50 metre çapında.
Kubbede Fatır Suresi'nin 41'inci ayetinden bir alıntı var: “Allah
semadaki boşlukta hareket eden varlıkları düşmekten kudreti ile
koruyandır.”
Camideki kapılar ve pencerelerin en önemli özelliği, çivi kullanılmadan, birbirine geçmeli şekilde yapılmış olması.
Sedefkâr Mehmet Ağa'nın bizzat kendi yaptığı sedef işlemeli kürsü de camide çivi kullanılmadan yapılan önemli eserlerden biri.
Sultanahmet Camii'nin inşaatı 7 yılda tamamlanmıştır. Sultan I.
Ahmet, cami açıldıktan çok kısa bir süre sonra 28 yaşında vefat
etmiştir. İlk yapıldığında camiye halk tarafından “Yeni Camii” adı
verilmiş, daha sonra Eminönü'nde inşa edilen caminin de Yeni Camii
olarak anılması üzerine “Sultanahmet Camii” adını almıştır.
Camiye sadece Cuma, Cumartesi, Pazarları 30-35 bin ziyaretçinin
geldiği belirtiliyor. Hafta içi ziyaretçi sayısı ise günlük ortalama 20
bin kişi. Yerli ve yabancı sayısız devlet adamının da ziyaret ettiği,
Kâbe ve Medine'deki Hz. Muhammed'in mescidinden sonra dünyada en çok
ziyaret edilen üçüncü mescit olan 6 minareli Sultanahmet Camii,
yıllardan beri Türkiye'yi ziyaret eden birçok turisti ihtişamlı
güzelliği ile cezbediyor ve denizden bakıldığında da manzarasıyla göz
kamaştırıyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder